De wet van 13 september 2023 houdende diverse bepalingen inzake modernisering van de burgerlijke stand, is op 1 januari 2024 in werking getreden.* In een eerder nieuwsbericht van kort na de stemming in het parlement, werden de belangrijkste wijzigingen opgelijst.
Intussen werd de omzendbrief ter verduidelijking van de wet op 22 december 2023 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. We hernemen enkele nieuwigheden, met meer duiding uit de omzendbrief.
- Bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand kan ook deze van de laatste plaats van inschrijving zijn
- Afgedrukte versie van de buitenlandse akte of gerechtelijke administratieve beslissing op verzoek
- Akte van (voor)naamsverandering na beroep tegen weigering
- Vermelding nieuwe voornaam in de huwelijksakte
Bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand kan ook deze van de laatste plaats van inschrijving zijn (art. 13 oud Burgerlijk Wetboek)
De ambtenaar van de burgerlijke stand van de laatste plaats van inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister van de betrokkene, de betrokkenen of één van hen, is toegevoegd door de Reparatiewet van 2023, om gemakkelijker te kunnen bepalen welke ambtenaar van de burgerlijke stand bevoegd is voor ambtshalve geschrapte personen. De 'actuele verblijfplaats' moet immers worden bewezen. Het is moeilijk om dat criterium in de praktijk te hanteren. Daarom is de laatste plaats van inschrijving toegevoegd. Dat maakt het, onder andere, voor de griffier gemakkelijker om te bepalen welke ambtenaar van de burgerlijke stand bevoegd is wanneer hij de nodige gegevens voor de opmaak van de akte moet overzenden.
Er dient te worden onderstreept dat de toevoeging van de ambtenaar van de burgerlijke stand van de laatste plaats van inschrijving ook tot gevolg heeft dat de verzoeken tot aanpassing van de registratie van het geslacht voor Belgen die in het buitenland verblijven niet langer onder de bevoegdheid van Brussel vallen maar wel onder de bevoegdheid van de laatste plaats van inschrijving in de registers. Zowel de verzoeken tot aanpassing van de registratie van het geslacht als de verzoeken tot voornaamsverandering worden ingediend bij dezelfde ambtenaar van de burgerlijke stand.
Afgedrukte versie van de buitenlandse akte of gerechtelijke administratieve beslissing op verzoek (art. 28, § 3 oud Burgerlijk Wetboek)
Op aanvraag gaat het afschrift van de Belgische akte opgemaakt op basis van een buitenlandse akte of een buitenlandse rechterlijke of administratieve beslissing vergezeld van de afgedrukte versie van de buitenlandse akte of de buitenlandse rechterlijke of administratieve beslissing en, in voorkomend geval, de beëdigde vertaling ervan, zoals opgenomen in de DABS als bijlage bij de Belgische akte. Het afschrift van de akte gaat dus vergezeld van de bijlagen die er in de DABS aan verbonden zijn.
Akte van (voor)naamsverandering na beroep tegen weigering (art. 370/9 oud Burgerlijk Wetboek)
Bij rechterlijke beslissingen die een naams- of voornaamsverandering toestaan (gevallen bedoeld in artikel 370/9 van het oud Burgerlijk Wetboek), dient de toepasselijke basisakte te worden opgemaakt, met name een akte van naamsverandering of een akte van voornaamsverandering, wat niet het geval was vóór 1 januari 2024 (datum van inwerkingtreding van de Reparatiewet van 2023).
Vermelding nieuwe voornaam in de huwelijksakte en akte van echtscheiding (art. 54, 3° en 64, 3°/1 oud Burgerlijk Wetboek)
De akte van huwelijk vermeldt (...) eventueel de door de echtgenoot gekozen naam en/of voornaam na het huwelijk (op basis van zijn nationale recht). De akte van echtscheiding vermeldt (...) in voorkomend geval, de naam en voornaam na echtscheiding; [Voor zover dit mogelijk is volgens het internationaal privaatrecht.]
Het ministerieel besluit van 17 oktober 2023 tot wijziging van de bijlagen bij het koninklijk besluit van 3 februari 2019 tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand heeft nieuwe modellen van uittreksels en afschriften van onder andere de huwelijksakte en akte van echtscheiding ingevoerd.
Tijdens de opleiding 'DABS in de praktijk' (gaat van start op 12 januari - volzet) wordt dieper ingegaan op de Reparatiewet.
Het Dossier DABS en de DABS-onderdelen in de e-learning Burgerzaken zijn bijgewerkt.
* Een aantal artikelen (8, 24, 25, 28 en 29) zullen pas ten laatste op 1 januari 2025 in werking treden. Meer informatie kan u hier lezen.
